Туберкулезтуң өөскүп илерээри чоорту болур. Элээн үр үе иштинде өөскүдүкчү бодун организмге хөй кезиинде өкпе тканьнарынга нептереп көвүдээш, илереттирбес. Клиниктиг илерээшкиннер чок, патогенниг организмнерниң өзүп көвүдээри колдап турар бирги чаданы (первичный) демдеглээр. Бирги чаданың (первичный) соонда, латентилиг (көзүлбес) азы аарыгның билдиртпес чадазы эгелээр. Бо чадада дараазында шынарлар эскертинип болур:
- кадыкшылдың ниити байдалы баксыраар;
- могап-шылаар, күш чокталыр, хорадаачал апаар;
- чылдагаан чок мага-бот кил чидирер;
- дүнеки үеде эмин эрттир деридер.
Чөдүл, мага-боттуң эъдиниң изии бедиири – аарыгның бирги чадазынга онзаланмас, шак ол шынарлар өкпе тканьнарының хөй кезиинде кемдээшкиннер бар болза, илереттинер. Латентилиг хевирниң айыылдыг болуру – ооң аарыгның соксавайн турар чадазынче (активная) шилчи бээри болур. Ол чүгле долгандыр турар улуска айыылдыг эвес, а харын-даа организмге багай салдарлыг.
Соксавайн турар аарыгның чадазы ийиги чадазынче (вторичный), патогенниг микроорганизм бо чадага чедип, мага-боттуң өске органнарынче массалыы-биле тарап көвүдээринге чедер. Аарыг берге кемдээшкиннерни болдуруп, өлүп-хораар чорукка чедирип болур.